Türkiye’nin Batı’yı fırçalama dürtüsü 31 Temmuz 2013 Çarşamba

Türkiye’nin Batı’yı fırçalama dürtüsü (1)

Türklerin gem vurulamaz bir istidadı olsa gerek:

 Batı’yı ikiyüzlü olmak ve Türkiye ile Müslüman âleminin kalanıyla ilişkilerde çifte standart uygulamakla suçlamak.

Bu çok sevilen milli oyunun yeni bir turunun tam ortasındayız ve bu kez dikkatlerin odağında Mısır var.

Türk siyasetçiler ve sürpriz biçimde giderek artan sayıda Türk gazeteci, Mısır’daki askeri darbeye
 ‘darbe’
 demedikleri ve devrik Müslüman Kardeşler’e yönelik şiddetli saldırıları umursamadıkları ya da çok az umursadıkları için ABD ve Avrupa’daki meslektaşlarına fırça atıyor.

Bunu yapmaya doyamayan Başbakan Erdoğan, hafta sonunda yine Avrupa’ya sözlü saldırı düzenledi:

“Mısır’da milli irade katledilirken susanlar, millet katledilirken yine susuyorlar.

Hani nerede Avrupa, hani nerede Amerika?

 Nerede Avrupa değerleri? Sağa sola demokrasi dersi verenler, nerede demokrasi?” Birkaç gün önce de Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Mısır’daki katliamlara yer vermedikleri için yabancı medyayı kınadı.

İki çıkışmaya da, Washington ve Brüksel’in Gezi protestolarına dair güçlü dille yaptıkları açıklamaların ve hem Amerikalı hem Avrupalı gazetecilerin protestolara gösterdiği ilginin akabinde beklenilmesi gereken intikam eylemleri diye omuz silkinebilir.

Tüm bu –kendi bakış açısından- orantısız medya yayınına fena halde içerleyen Türk hükümeti için şimdi ödeşme vaktidir:

Haydi, küstah yabancıların topunu Mısır’da tongaya bastılar diye suçlayalım.
Beni daha çok şaşırtan, terslenen siyasetçiler korosuna, bu gazeteden bazıları da dâhil olmak üzere, yelpazenin tamamından Türk gazeteci ve köşe yazarlarının katılması oldu.

Mısır’da yapılan yanlışlar üzerinden bir genellemeyle Batı’yı insan haklarından tümden vazgeçmek ve her zamanki gibi Müslümanlara karşı önyargılı olmakla suçladılar.

Batı karşıtı hislerin yeniden infilakının bir açıklaması, şüphesiz ki, ülkeyi parçalayarak zayıflatmaya yönelik Avrupa çabalarından duyulan o eski, tarihsel kökenli tiksintiye, adı çıkmış Sevr sendromuna dayanıyor.

Son 10 yılda buna bir de ABD ve Avrupa’daki İslamofobinin yükselişi eklenmeli ki, bazen Türkiye’de abartılsa da, Batı’nın dürüstlük ve tarafsızlık yoksunluğuna dair popüler şüpheleri anlamaya çalışmak açısından kesinlikle önem arz eden yeni bir etken.

 Aynı şey, Türkiye’ye bilhassa basın özgürlüğü alanında olmak üzere demokrasi ve insan hakları konularında Avrupa kriterlerini yerine getiremediğine dair Brüksel’den sürekli gelen sert ihtarlar için de geçerli.

Hükümet bu eleştirellikten kesinlikle usanmışken,  Türklerin çoğu da AB’den umudu kestiği için kulak vermeyi bıraktı.


Kamuoyundaki tüm bu dipten dibe eğilimler, Batı karşıtı kalabalığa çoğunluğun coşkuyla katılmasını kısmen açıklıyor ve belli ölçüde haklı çıkarıyor.

Peki, ama bu kadar çok eğitimli Türk’ün ‘Batı’ hakkında konuşup da mesela ABD ile Avrupa ya da hükümetler ile medya arasında ayrım gütmemekte sakınca görmemesi nasıl mümkün olabiliyor?


Tikele inelim ve Mısır vakasına eğilelim. Obama yönetiminin ve AB’nin darbeye darbe demedikleri için kınanmasına katılıyorum. Ama son birkaç gün, her ikisini de Batı diye tek sepete koymanın büyük bir hata olduğunu gösterdi.

ABD alengirli bir denge gözetme politikasını idame etmekte büyüyen zorluklarla karşılaşırken, AB dış politika şefi Catherine Ashton devrik Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile görüşen ilk kişi oldu ve bunu süre giden krizde arabuluculuk ederek Müslüman Kardeşler’i geçiş sürecine dahil etme çabası çerçevesinde yaptı.


Washington ile Brüksel’in bu meseleyle ilgili farklı gündemleri olduğu apaçık.

Evet, her ikisi de doğruya doğru, eğriye eğri diyemedi.

Ama bu, Türk siyasetçilerle gazetecilerin onların gündemlerini anlamaya ve mümkünse, savunduklarını hararetle iddia ettikleri Mısır halkının çıkarları doğrultusunda etkilemeye çalışmasına engel mi oluşturmalı?


Gelecek köşe yazımda bu konu üzerinde daha fazla dururken, Türklerin, Mısır’a dair ABD hükümetinin şaibeli politikası ile pek çok Amerikan gazetesinin üstün haberciliğini eş tutması gibi benim gözümde akıl sır erdirilemez bir hatasını da ayrıntılarıyla irdeleyeceğim.

31 Temmuz 2013 Çarşamba
Joost Lagendijk